Het gevangeniswezen bestaat uit verschillende soorten gevangenissen. Hoe het verloop van de straf gaat verschilt eigenlijk per gedetineerde. Dit is namelijk afhankelijk van het gepleegde strafbare feit, de duur van de straf, inschatting van vluchtgevaar/maatschappelijk risico, gedrag en houding van de gedetineerden en of de gedetineerde mag faseren. Dit kan het beste met de advocaat of casemanager besproken worden, maar om je een beter beeld te geven licht ik hierna toe hoe het in het algemeen gaat:

Huis van bewaring

De HVB is bestemd voor gedetineerden die nog niet veroordeeld zijn en in voorlopige hechtenis verblijven. Dit is dus iets anders dan de reguliere gevangenissen.

Gevangenis

Hier ga je in principe naar toe zodra je veroordeeld bent. Er zijn door Nederland verspreid verschillende gevangenissen. Ze noemen de gevangenis ook wel de gesloten inrichting. In een gevangenis zijn verschillende afdelingen met verschillende regimes. Op welke afdeling jouw relatie geplaatst wordt is afhankelijk van het delict dat is gepleegd. In de gevangenis heb je twee keer in de week recreatie. Daarnaast werken de gedetineerden een paar uur per dag en mogen zij 1 uur per dag luchten. Er wordt gewerkt met een basis- en plusprogramma. Daarover lees je meer op de site van de DJI.

Beperkt Beveiligde Inrichting (BBI)

Ook wel de halfopen inrichting genoemd. De gedetineerden krijgt op een BBI meer vrijheden. Je hebt een telefoon op cel en je hebt overdag meer vrijheden. De deur van cel is overdag geopend dus je kan gewoon in en uitlopen (binnen de muren). Als je aan alle eisen voldoet dan mag de gedetineerden één keer in de maand een weekend met verlof.

Zeer Beperkt Beveiligde Inrichting (ZBBI)

In de open inrichting is het de bedoeling dat een gedetineerden overdag werkt en zich s‘avonds in de betreffende inrichting meldt. Je mag dan ook gebruik maken van je mobiele telefoon en ieder weekend naar huis.

Penitentiair Programma (PP)

Als je toegelaten wordt om mee te doen aan het penitentiair programma dan krijg je een enkelband en mag je overdag werken en mag je iedere avond en in het weekend naar huis. De verblijfplaats is dan dus niet meer in een van de inrichtingen. Je hebt alleen wel te maken met bepaalde beperkingen, bijvoorbeeld een avondklok. Dit is bedoeld voor gedetineerden met een onvoorwaardelijke straf die nog minstens 6 maanden duurt.

Voorwaardelijke invrijheidstelling

Bij gevangenisstraffen die minimaal één jaar duren komt de gedetineerden onder voorwaarden na twee derde van zijn straf vrij. Hier geldt wel dat de veroordeelde geen nieuwe strafbare feiten mag plegen. Ook is het mogelijk dat er nog bepaalde voorwaarden worden opgelegd, zoals een locatieverbod of het regelmatig melden bij de reclassering.

Zoals ik net ook al zei moet je dit artikel als leidraad gebruiken. Afhankelijk van het gepleegde delict en andere betrokkenen kunnen er andere regels gelden.

*Intussen is er een nieuwe wet ingegaan waardoor er een hoop veranderd aan het huidige systeem. Onder andere de BBI en ZBBI zullen verdwijnen. Ook de regels omtrent VI worden aangescherpt. Lees alle informatie over de nieuwe wet in het artikel nieuwe wet ‘straffen en beschermen’.